justice for all

justice must not only be done but seen to be done

In 1923 McCarthy, a motorcyclist, was involved in a road accident which resulted in his prosecution before a Magistrates Court for dangerous driving.

Unknown to the Defendant and his Solicitors, the Clerk to the Justices was a member of the firm of Solicitors acting in a civil claim against the Defendant arising out of the accident that had given rise to the prosecution. The Clerk retired with the Justices, who returned to convict the Defendant.

On learning of the Clerk's provenance, the Defendant applied to have the conviction quashed. The Justices swore affidavits stating that they had reached their decision to convict the Defendant without consulting their Clerk.

The Appeal was essentially one of Judicial Review and was heard at the King's Bench division by Lord Chief Justice Hewart.

In a landmark and far-reaching judgement, Lord Hewart CJ said:

"It is said, and, no doubt, truly, that when that gentleman retired in the usual way with the justices, taking with him the notes of the evidence in case the justices might desire to consult him, the justices came to a conclusion without consulting him, and that he scrupulously abstained from referring to the case in any way. But while that is so, a long line of cases shows that it is not merely of some importance but is of fundamental importance that justice should not only be done, but should manifestly and undoubtedly be seen to be done.

The question therefore is not whether in this case the deputy clerk made any observation or offered any criticism which he might not properly have made or offered; the question is whether he was so related to the case in its civil aspect as to be unfit to act as clerk to the justices in the criminal matter. The answer to that question depends not upon what actually was done but upon what might appear to be done.

Nothing is to be done which creates even a suspicion that there has been an improper interference with the course of justice. Speaking for myself, I accept the statements contained in the justices' affidavit, but they show very clearly that the deputy clerk was connected with the case in a capacity which made it right that he should scrupulously abstain from referring to the matter in any way, although he retired with the justices; in other words, his one position was such that he could not, if he had been required to do so, discharge the duties which his other position involved. His twofold position was a manifest contradiction.

In those circumstances I am satisfied that this conviction must be quashed, unless it can be shown that the applicant or his solicitor was aware of the point that might be taken, refrained from taking it, and took his chance of an acquittal on the facts, and then, on a conviction being recorded, decided to take the point. On the facts I am satisfied that there has been no waiver of the irregularity, and, that being so, the rule must be made absolute and the conviction quashed."

The ruling is derived from the principle of natural justice and has been followed throughout the world in countries that use the English legal system. It has been applied in many diverse situations, including immigration cases, professional disciplinary cases, domestic tribunals such as members' clubs, and perhaps most famously in the Pinochet case[1], where the House of Lords overturned its own decision on the grounds of Lord Hoffman's conflict of interest.

Akas Mitigasi tolak penjara

ABSTRAK

Seksyen 123 EUUKIS (Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Negeri Selangor), 4/1984 – Poligami tanpa kebenaran mahkamah – Kesalahan disabitkan – Prosedur pengakuan bersalah – Seksyen 94 (b) dan (k)(ii) EKPJS (Enakmen Kanun Prosedur Jenayah Syariah Negeri Selangor) 6/1991) – Rayuan kepada Mahkamah Tinggi Syariah Selangor.

FAKTA KES

Kes ini adalah merupakan kes rayuan terhadap keputusan Kes Jenayah Bil dalam Mahkamah Rendah Syariah Daerah Ghghgh Ghghgh atas sabitan kesalahan berpoligami tanpa kebenaran Mahkamah dibawah seksyen 123 EUUKIS 4/1984.

Perayu telah dipertuduhkan dengan kesalahan berpoligami dengan seorang perempuan bernama Ghghgh di Majlis Agama Islam Wilayah Songkhla, Thailand pada Januari 2001 tanpa kebenaran bertulis dari Mahkamah Rendah Syariah, Perayu telah mengaku bersalah mengikut seksyen 94(k)(ii) EKPJS 6/1991 dan dijatuhi hukuman denda sebanyak RM900.00 dan 03 hari penjara.

Perayu tidak berpuas hati terhadap keputusan Hakim Mahkamah Rendah Syariah Ghghgh Ghghgh yang diberikan pada 29 Mei 2002. Perayu telah memfailkan Notis Rayuan ke Mahkamah Tinggi Syariah (Rayuan) di Shah Alam pada 12 Julai 2003.

DIPUTUSKAN

SETELAH MAHKAMAH melihat Rekod Rayuan adalah teratur DAN setelah meneliti Hujahan Perayu bertarikh 6 Disember 2005, Hujahan Balas Ketua Pendakwa Syarie bertarikh 13 September 2006 SERTA Hujah Balasan Terhadap Hujah Responden bertarikh 15 Februari 2007 yang disokong lampiran masing-masing MAKA MAHKAMAH berpuashati bahawa Hakim Bicara telah menggunakan budibicaranya dengan betul ketika menjatuhkan hukuman setakat yang dibenar undang-undang DENGAN itu Mahkamah ini memutuskan seperti berikut;-

1) Rayuan Perayu diterima. Hukuman penjara 3 hari diketepikan.

2) Hukuman denda dipinda kepada denda sebanyak RM1,000.00 atau jika gagal 2 bulan penjara.

3) Mana-mana pihak yang tidak berpuas hati bolehlah memohon kebenaran rayuan kepada Mahkamah Rayuan Syariah Negeri Selangor dalam tempoh 30 hari.

PEGUAM SYARIE/ KETUA PENDAKWA SYARIE

1. Perayu diwakili oleh BBB dari Tetuan BBB & Co
2. BBB, Ketua Pendakwa

PERUNDANGAN YANG DIRUJUK

Enakmen Pentadbiran Agama Islam Negeri Selangor No. 2 tahun 2003
Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Negeri Selangor No.4 tahun1984
Enakmen Jenayah Syariah Selangor 9/1995

NAS YANG DIRUJUK

i. An-Nisaa’ ayat 59

ii. An-Nisaa’ ayat 3

iii. An-Nuur: ayat 2

KES YANG DIRUJUK

i. Mokhtar bin Pangat lwn Pendakwa JAWI Ulangbicara Jenayah Bil 1/1998 HJ Jld VII Bhg II 1991.
ii. Abdul Wahab lawan Timbalan Pendakwa Mahkamah Syariah Selangor kes ulangbicara Bil 1/1973 JH Jld II Bhg 1 dan II.
iii. PP –lwn- Muthu Subramaniam Seeniservai (2001) 7 CLJ, 236.
iv. Raja Izuddin Shah –lwn- PP 1979 1 MLJ, 270
v. Melvani –lwn- PP (1971) 1 MLJ, 137

ALASAN PENGHAKIMAN

Rayuan perayu melalui kes 10500-166-6-2003 ini berdasarkan Seksyen 132 EKPJS 6/1991, berbunyi:

“Apabila orang yang dituduh telah mengaku salah dan disabitkan oleh Hakim atas pengakuan itu, maka tiada rayuan boleh dibuat kecuali terhadap kadar atau sahnya hukuman itu.”

Manakala seksyen 134, (1) enakmen yang sama menyatakan;

“..Mana-mana orang yang tidak berpuashati dengan pa-apa penghakiman, hukuman atau perintah yang telah dijatuhkan oleh mana-mana Mahkamah Rendah Syariah di dalam satu kes atau perkara jenayah yangmana ia adalah satu pihak, boleh membuat rayuan ke Mahkamah Tinggi Syariah terhadap keputusan, hukuman atau atas kadar hukuman yang dikatakan berlebihan beratnya atau mana-mana hukuman yang tidak memadai..”

Isu pertama pengakuan bersalah Perayu, pihak pendakwa menyatakan pengakuan yang dibuat adalah berdasarkan tanggungjawab dan pernikahannnya menyusahkan semua pihak yang terlibat dan membazirkan wang kerajaan. Pihak Mahkamah melihat perkara ini dalam sudut yang berbeza, dengan pengakuan bersalah oleh perayu maka penjimatan masa dan kos telah dapat ditingkatkan, bagi melaksanakan undang-undang Mahkamah perlu mengambil kira samada ia akan mengambil masa yang panjang dan membebankan kerajaan dan rakyat.

Melihat kepada kes Abdul Wahab lawan Timbalan Pendakwa Mahkamah Syariah Selangor kes Ulangbicara Bil 1/1973 JH Jld II Bhg 1 dan II 1981-1982 muka surat 281, Hakim Ulang Bicara Haji Azmi Dato’ Hj, Kamarudin dengan Jawatankuasa Ulangbicara telah memutuskan meminda perintah Mahkamah Kadi Besar Klang yang menjatuhkan hukuman penjara 30 hari atas kesalahan berkhalwat kepada hukuman denda sahaja sebanyak RM300.00. Alasan yang diberikan oleh Hakim Ulangbicara ialah bahawa ianya mengaku bersalah dan hukuman 30 hari penjara itu adalah berat.

Faktor pengakuan bersalah mempengaruhi mitigasi diamalkan di Mahkamah Syariah dan Mahkamah Sivil, merujuk kepada kes Raja Izuddin Shah –lwn- PP 1979 1 MLJ, 270, Yang Arif Hakim Hashim Yeop Sani menyatakan:

“Dalam penghakimannya majistret nampaknya telah dipengaruhi hujah pihak pendakwaan bahawa pengakuan salah tidak termasuk factor mitigasi, jadi telah menolaknya. Saya tidak bersetuju. Tidak ada pengakuan salah tertuduh diketepi begitu saha tapi mestilah diperiksa dan dipertimbangkan bersama fakta-fakta yang dikemukakan oleh pihak pendakwa. Semua aspek kes mestilah dipertimbangkan supaya keadilan yang sebenar dapat dicapai”

Begitu juga dengan kes Melvani –lwn- PP (1971) 1 MLJ, 137, Yang Arif Hakim Wee Chong Jin menyatakan:

“Prinsipnya saya mempertimbangkan bahawa adalah sebaliknya apabila seseorang tertuduh mengaku salah, mahkamah yang menilai hukuman perlu mengambilkira pengakuan salah sebagai faktor mitigasi”.

Isu kedua Rekod Perayu dihujahkan apabila kesalahan poligami tanpa kebenaran yang dilakukan adalah merupakan kesalahan rantaian, selain melibatkan seksyen 123 EUUKIS 4/1984, beliau juga menyalahi seksyen 19 EUUKIS 1984 dan dibaca bersama seksyen 20 enakmen yang sama jika perempuan yang dinikahi tersebut bermastautin di Negeri Selangor, begitu juga dengan seksyen 1333 untuk kesalahan bersubahat.

Pihak mahkamah berpendapat kesalahan yang disabitkan keatas perayu telah menerbitkan pelbagai hukuman berdasarkan peruntukan undang-undang bukan kerana berulangnya perbuatan yang disabitkan tersebut. Dimaksudkan rekod perayu sebelum disabitkan adalah tingkahlaku dan sebarang kesalahan yang pernah direkodkan atas kesalahan yang serupa atau sebarang jenis kesalahan syariah yang lain.

Pihak Mahkamah Rendah Syariah tidak pernah dikemukakan sebarang sabitan kesalahan jenayah syariah lampau perayu, profesyen beliau sebagai seorang tentera berpangkat Kolonel mempunyai reputasi yang baik dikalangan masyarakat, selain dari itu mahkamah perlu juga menilai kelakuan Perayu yang membuat permohonan pengesahan perkahwinan tidak lama selepas pernikahan tersebut bukan kerana aduan atau ditangkap. Kepatuhan perayu untuk hadir pada setiap tarikh yang ditetapkan oleh Mahkamah dan JAIS sepertimana yang dihujahkan dalam Hujahan Perayu boleh dipertimbangkan oleh Hakim Bicara.

Suka juga pihak Mahkamah menitip kisah yang dicatatkan dalam Fiqh Islami Wa Adillatuh jilid 7 dalam bab Peraturan Ekonomi, Hudud dan Jenayah, mukasurat 5602: seorang lelaki yang datang kepada Rasulullah S.A.W lalu berkata; “Saya telah menggauli seorang wanita tanpa menyetubuhinya”. Baginda bersabda;

“Apakah engkau solat bersama kami?”, lelaki itu menjawab “Ya” lalu Rasulullah SAW membaca firman Allah:

“Sesungguhnya perbuatan-perbuatan baik itu menghapuskan perbuatan-perbuatan buruk” [Hud: 14]

Isu ketiga Perkahwinan Perayu yang memenuhi syarak, dalam mempertimbangkan kesalahan perayu yang melibatkan satu kelakuan yang diharuskan, pihak Mahkamah perlu merujuk kembali kepada Al-Quran sepertimana Firman Allah SWT:

“Wahai orang-orang Yang beriman, Taatlah kamu kepada Allah dan Taatlah kamu kepada Rasulullah dan kepada "Ulil-Amri" (orang-orang Yang berkuasa) dari kalangan kamu. kemudian jika kamu berbantah-bantah (berselisihan) Dalam sesuatu perkara, maka hendaklah kamu mengembalikannya kepada (Kitab) Allah (Al-Quran) dan (Sunnah) RasulNya - jika kamu benar beriman kepada Allah dan hari akhirat. Yang demikian adalah lebih baik (bagi kamu), dan lebih elok pula kesudahannya. [An-Nisaa’:59]”

Dimaksudkan taat kepada orang-orang yang berkuasa didalam ayat tersebut adalah mematuhi peraturan selagimana ianya tidak melanggar peraturan yang ditetapkan oleh hukum syarak dan dan tidak pula membawa kepada maksiat, tidak kira samada maksiat tersebut berbentuk individu mahupun secara umum. Maka memang benarlah kuasa yang diperuntukkan oleh Hukum Syarak untuk pihak berkuasa membuat sebarang aturan untuk dipatuhi umum berdasarkan firman itu tadi, manakala dibahagian awal Surah An-Nisaa’ Allah SWT berfirman:

÷“Dan jika kamu takut tidak berlaku adil terhadap perempuan-perempuan yatim (apabila kamu berkahwin Dengan mereka), maka berkahwinlah Dengan sesiapa Yang kamu berkenan dari perempuan-perempuan (lain): dua, tiga atau empat. kemudian jika kamu bimbang tidak akan berlaku adil (di antara isteri-isteri kamu) maka (berkahwinlah dengan) seorang sahaja, atau (pakailah) hamba-hamba perempuan Yang kamu miliki. Yang demikian itu adalah lebih dekat (untuk mencegah) supaya kamu tidak melakukan kezaliman.” [Al-Baqarah: 3]

Dalil yang mengharuskan poligami dinyatakan pada ayat ini, memberi erti disyariatkan berkahwin lebih dari satu pada mereka yang mampu dan boleh berlaku adil, jesteru untuk perbandingan antara sesuatu yang diharuskan Allah melalui firmanNya dengan sesuatu yang dilarang secara zahir seperti melakukan zina didalam Surah An-Nuur:

è“Perempuan Yang berzina dan lelaki Yang berzina, hendaklah kamu sebat tiap-tiap seorang dari keduanya seratus kali sebat; dan janganlah kamu dipengaruhi oleh perasaan belas kasihan terhadap keduanya Dalam menjalankan hukum ugama Allah, jika benar kamu beriman kepada Allah dan hari akhirat; dan hendaklah disaksikan hukuman seksa Yang dikenakan kepada mereka itu oleh sekumpulan dari orang-orang Yang beriman.” [An-Nuur: 2]

Begitu juga dengan meminum arak, berjudi adalah amat besar jurang perbezaannnya, malah dari segi kesan dan akibat kesalahan jenayah yang difirmankan juga telah diperincikan di dalam Al-Quran dan Sunnah Rasul SAW sendiri, maka dasar ini haruslah difahami dalam menilai sesuatu kesalahan yang terbit dari seorang mukmin.

Turut diperhalusi dalam kes ini adalah kehadiran wali nikah sendiri yang merestui perkahwinan tersebut berbeza dengan kes poligami tanpa kebenaran lain yang dilakukan atas tujuan merahsiakannya dari wali bimbang tidak direstui, sedangkan bagi mazhab shafei, wali adalah merupakan salah satu syarat rukun nikah.

Isu keempat kelayakan dan kemampuan dihujahkan oleh pihak Perayu bagi memperkuatkan sebab beliau berpoligami, apabila beliau tidak pernah gagal dalam menjalankan tanggungjawab sebagai seorang suami, namun hujah tersebut boleh dipertikaikan dengan mudah. Sekiranya beliau seorang yang berkemampuan atas jawatannya sebagai Ketua Pegawai Eksekutif (CEO) di PSC BOFORS Defence Asia Sdn. Bhd, persoalannnya kenapakah perayu tidak melalui jalan perundangan untuk mendapatkan kebenaran mahkamah. Sekurang-kurangnya beliau masih boleh mengemukakan permohonan dan dengan pendapatan dan kestabilan ekonomi beliau pasti mendapat pertimbangan Hakim Bicara.

Pihak Mahkamah berpihak kepada Pendakwa dalam isu ini. Pihak perayu sepatutnya menyatakan sebab yang tidak dapat dielakkan sehingga terpaksa bersusah payah pergi ke Selatan Thailand untuk berpoligami sedangkan ianya boleh dilakukan di negeri ini dengan mengikut prosedur dan peraturan yang telah ditetapkan.

Isu kelima sabitan hukuman dan kesannnya, dalam rayuan mitigasi perayu, hukuman penjara 3 hari akan menjejaskan kedudukan perayu sebagai peengurus besar dalam sebuah syariakat swasta dan boleh mengakibatkan perayu dibuang kerja. Hujah sebegini lazim digunakan dalam mana-mana rayuan yang melibatkan penjawat awam atau swasta walaupun dari segi peraturan dan faktanya tidak semua orang yang disabitkan kesalahan dan dipenjarakan mesti dibuang kerja.

Namun Mahkamah tetap melihat kepada kesan dan akibat kepada pelaksanaan tersebut keatas perayu yang mempunyai tanggungan dua orang isteri dan enam orang anak yang perlu ditanggung, pertimbangan diberikan sebagaimana kes Mokhtar bin Pangat lwn Pendakwa JAWI Ulangbicara Jenayah Bil 1/1998 HJ Jld VII Bhg II 1991, lembaga Ulang bicara yang dipengerusikan oleh Prof Tan Sri Ahmad Ibrahim telah meminda hukuman penjara satu bulan kepada mengesahkan hukuman denda sahaja, Lembaga Rayuan memberi alasan pertama ia adalah kesalahan pertama Perayu dan beliau mempunyai isteri dan 3 anak. Disamping itu jika dipenjara maka kemungkinan diberhentikan kerjanya dan menyebabkan kesengsaraan kepada keluarganya.

Kesengsaraan tersebut akan berpanjangan kepada sekurang-kurang dua keluarga dan membawa kepada kemudharatan kepada mereka yang terlbat, pertimbangan untuk mengelakkan kemudharatan yang akan diterima secara langsung oleh dua keluarga tersebut berbanding kemudharatan kepada masyarakat yang belum pasti kesannya dalam jangkamasa yang panjang perlu diukur oleh Yang Arif Hakim Bicara sebelum mempertimbangkan hukuman penjara tersebut kerana dalam satu kaedah fiqhiyah berbunyi

اذا تعارض مفسدتان دوعى أعظمهما ضرا بارتكاب أخفهما

Bermaksud: jika bertembung dua kemudharatan atau kerosakan tinggalkan kemudharatan yang lebih besar dan ambil kemudharatan yang lebih kecil.

Mahkamah harus memberikan pertimbangan kesan dan akibat yang ditanggung apabila seseorang itu mengaku salah supaya pengakuan salah itu sendiri tidak akan menjadikan seorang pesalah itu berada pada tahap lebih teruk daripada sebelum pengakuan salah itu dibuat. Mahkamah juga berpendapat oleh kerana perkahwinan tersebut akhirnya disahkan maka kesalahan yang dilakukan adalah dari aspek teknikal sahaja. Dalam setiap kes yang diadili masing-masing mempunyai fakta yang berbeza, jestru dalam kes perayu sewajarnya beliau tidak diumpamakan sebagai kambing hitam berbanding kes-kes lain yang mempunyai kesan dan akibat yang lebih buruk dari kesalahan yang telah disabitkan ke atas beliau.

Manakala dalam kes PP –lwn- Muthu Subramaniam Seeniservai (2001) 7 CLJ, 236 Yang Arif Su Geok Yiam memutuskan bahawa:

1- Pertimbangan utama yang menjadi panduan mahkamah dalam memutuskan hukuman ialah kepentingan awam. Kepentingan awam adalah paling berkesan apabila pesalah dipengaruhi untuk menjauhi perbuatan jenayah. Pendekatan yang betul untuk mahkamah ambil ialah meletakkan pertimbangan seboleh mungkin di antara kepentingan awam dan kepentingan tertuduh.

2- Pesalah-pesalah mestilah dihukum dan hukuman mestilah menggambarkan keseriusan jenayah yang dilakukan. Dalam masa yang sama, pesalah tidak dihukum dengan lebih berat semata-mata disebabkan ada ramai orang lain yang melakukan perbuatan tesebut. Tertuduh tidak patut dijadikan ‘kambing hitam’ kepada orang lain semata-mata kerana perbuatan jenayah itu semakin bertambah dalam Negara kita. Setiap kes hendaklah dinilai dari fakta dan keadaan kes itu.

KEPUTUSAN

SETELAH MAHKAMAH melihat Rekod Rayuan adalah teratur DAN setelah meneliti Hujahan Perayu bertarikh 6 Disember 2005, Hujahan Balas Ketua Pendakwa Syarie bertarikh 2006 SERTA Hujah Balasan Terhadap Hujah Responden bertarikh 2007 yang disokong lampiran masing-masing MAKA MAHKAMAH berpuashati bahawa Hakim Bicara telah menggunakan budibicaranya dengan betul ketika menjatuhkan hukuman setakat yang dibenar undang-undang DENGAN itu Mahkamah ini memutuskan seperti berikut;-

1) Rayuan Perayu diterima. Hukuman penjara 3 hari diketepikan.

2) Hukuman denda dipinda kepada denda sebanyak RM1,000.00 atau jika gagal 2 bulan penjara.

3) Mana-mana pihak yang tidak berpuas hati bolehlah memohon kebenaran rayuan kepada Mahkamah Rayuan Syariah Negeri Selangor dalam tempoh 30 hari.

Hidup Semula Fail Tarikh Balik

1. ISU

Seksyen 209(4) Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) 2003 – Kuasa Ketua Hakim Menghidupkan Semula Kes Yang Ditolak, Seksyen 94 Enakmen Tatacara Mal (Negeri Selangor) 2003 – Penyelesaian Tindakan, Seksyen 95 (1) Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) 2003 - Penarikan Balik Tuntutan, Seksyen 96 Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) Kesan Penarikan Balik Ke Atas Prosiding Selanjutnya. Seksyen 129. Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah Selangor – Penangguhan.

2. FAKTA KES

Pemohon memfailkan kes Mal Bil: 10001- -2003 pengesahan cerai talak lima diluar Mahkamah pada 2003. Kes ini didengar dan diputuskan oleh Hakim Mahkamah Rendah Syariah HJHJ HJHJ Tuan Hakim HJHJ HJHJ dengan sabitan perceraiannya, jatuh talak tiga dan tanpa kebenaran Mahkamah pada 18hb HJHJ 2003. Perayu tidak puas hati atas keputusan Tuan Hakim MRS dan mengemukakan rayuan ke Mahkamah Tinggi Syariah Shah Alam.

Setelah selesai proses notis rayuan dan pemfailan rekod rayuan di Mahkamah Rendah Syariah HJHJ HJHJ, Kes Mal (Rayuan) Bil -2004 berkenaan pengesahan lafaz cerai difailkan di Mahkamah Tinggi Syariah pada 9hb Januari 2004.Pemohon dalam kes ini telah diwakili oleh peguam .

Pada tarikh sebutan 2006 peguam pemohon tidak hadir dan pemohon telah menarik balik rayuannya dengan mengemukakan notis penarikan balik kepada Mahkamah menggunakan borang MS19, dan pada masa yang sama turut memfailkan borang MS 7 Notis Pelepasan Peguam Syarie, YA Tuan Hakim Mahkamah Tinggi Syarie meluluskan permohonan penarikan balik perayu tanpa sebarang bantahan daripada Responden dan membatalkan rayuan Perayu serta mengekalkan keputusan Tuan Hakim Mahkamah Rendah Syariah HJHJ HJHJ.

Pada tarikh 2006, pemohon yang diwakili oleh peguam Mohd telah memfailkan kes permohonan menghidupkan semula kes dibawah Seksyen 244 Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) 2003 – Kuasa Sedia Ada Mahkamah.

Alasan pemohon untuk menghidupkan semula kes ini disebabkan oleh tindakan penarikan balik yang dibuat pada 2006 dibuat semasa pemohon kurang kefahaman terhadap proses undang-undang serta kesan dan akibat tindakan beliau tersebut. Alasan lain adalah tempoh masa tangguhan yang singkat untuk pemohon membuat keputusan, kes rayuan disebut tanpa kehadiran peguam syarie pihak Pemohon dan Responden tidak membantah terhadap permohonan beliau.

3. DIPUTUSKAN

Setelah Mahkamah mendengar permohonan Pemohon melalui peguam syarienya yang disokong oleh Affidavit bertarikh 2006 dan eksibit-eksibit yang dilampirkan SERTA Hujahan bertulis Pemohon bertarikh 6 Februari 2007, Maka Mahkamah memerintahkan seperti berikut;-

1) Permohonan pemohon untuk menghidupkan semula kes permohonan bil 2004 Dalam Mahkamah Tinggi Syariah adalah ditolak

2) Jika Pemohon tidak puas hari boleh mengemukakan rayuan kes ini ke Mahkamah Rayuan Syarie.

4. SUMBER AUTORITI

1. Al-Quran
2. Sunan Abu Dawud, Kitab Al-Aqdiyyah
3. Imam Jalaluddin Sayuti Abdul Rahman bin Abi Bakar Assayuti, Al-Ashbah Wannazair, jilid 1, Darul Kutub Ilmiyah Beirut, 2001
4. Abdul Qadir Audah, Tashrik Al-Jinai Al-Islami, Muassasah Risalah Beirut, 2001
5. Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) No.4/2003
6. Arahan Amalan No.12 Tahun 2005, Kompilasi Arahan Amalan Mahkamah Syariah Seluruh Malaysia Tahun 2000-2005 JKSM.

5. ALASAN PENGHAKIMAN

5.1 BIDANGKUASA MAHKAMAH

Permohonan adalah untuk menghidup semula kes rayuan dalam Mahkamah Tinggi/Rayuan Syariah Selangor Kes Permohonan bil 2004 tuntutan pengesahan lafaz cerai melalui permohonan dan affidavit yang difailkan dalam kes Permohonan Bil 2006.

Mahkamah berbidangkuasa mendengar permohonan untuk menghidupkan semula kes yang telah di tolak oleh mana-mana mahkamah sebagaimana yang diperuntukkan dalam undang-undang mengikut seksyen 209(4) Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor)2003:

“Ketua Hakim Syarie boleh, atas pemohonan mana-mana pihak atau mengikut budibicaranya sendiri, memerintahkan mana-mana Mahkamah supaya menghidupkan semula mana-mana kes yang telah ditolak”

Dengan peruntukan ini ternyatalah Mahkamah pada hari ini berbidangkuasa untuk mendengar dan memutuskan permohonan ini untuk mengelakkan ketidakadilan atau penyalahgunaan proses Mahkamah .

Setelah Mahkamah meneliti Afidavit Pemohon dan Penghujahan Pemohon didapati adalah benar tindakan Hakim Mahkamah Tinggi bertindak membatalkan rayuan pemohon hasil tindakan pemohon memfailkan notis penarikan balik keseluruhan tindakan terhadap Responden dengan menggunakan borang MS 19 pada 24 hb Julai 2006 bertepatan dengan seksyen 95 (1) Enakmen tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) 2003 yang berbunyi.

“Plaintif boleh, dengan kebenaran Mahkamah, pada bila-bila masa sebelum penghakiman, menarik balik mana-mana prosiding keseluruhannya atau sebahagiannya dengan memberikan notis dalam Borang MS 19 kepada Mahkamah dan menyampaikan satu salinan notis itu kepada defendan”.

5.2 KEJAHILAN UNDANG-UNDANG

Pemohon dalam alasannya untuk menghidupkan kembali permohonan tersebut melalui Afidavitnya dan berhujah bahawa tindakan penarikan balik adalah disebabkan oleh kejahilan undang-undang dan tahap pemikiran yang rendah dan tidak tahu berhujah dalam prosiding rayuan dihadapan YA Hakim Mahkamah Tinggi tidak boleh diterima oleh Mahkamah ini berdasarkan alasan seperti berikut:

Dalam membahaskan kejahilan undang-undang pihak mahkamah memetik penerangan oleh Abdul Qadir Audah didalam bukunya yang bertajuk Tashrik Al-Jinai Al-Islami, terbitan Muassasah Risalah Beirut, jilid 1 ms 430 dan 431:

“Kesan jahil, tersalah dan terlupa kepada yang bertanggungjawab.

Kesan kejahilan atas pelaku jenayah : Daripada asas syariah Islam penjenayah tidak dihukum atas kelakuannya melainkan apabila beliau mengetahui maklumat yang lengkap dengan pengharamannya, apabila jahil tentang jenayah maka terpisahlah daripadanya tanggungjawab.

Sempurna dengan pengetahuan haram melakukannya apabila manusia mencapai tahap berakal, kemudahan untuk mengetahui apa yang diharamkan keatasnya samada merujuk kepada nas yang mewajibkan pengharaman tersebut, atau dengan bertanya kepada mereka yang mengetahui apa yang digolongkan dalam perbuatan haram, dan bukanlah alasan kejahilan atau menggunakan alasan tiada pengetahuan, disebut oleh fuqaha’ “Tidak diterima alasan di negara Islam alasan kejahilan dengan pengetahuan”.

Disifatkan seorang mukalaf mengetahui hukum adalah dengan keupayaan mendapat pengetahuan tetapi bukanlah dengan menguasai ilmu itu secara mendalam. Dan disifatkan hujah pengharaman diketahui secara menyeluruh walaupun pengetahuan itu majoritinya tidak terbit atas pelaku atau hanya mengetahui satu perkara sahaja selagimana pengetahuan itu mungkin didapati oleh pelaku. Dan syariat tidak mensyaratkan penguasaan ilmu secara mendalam kerana yang demikian menjurus kepada kepayahan dan membuka kepada peluang pengakuan jahil atas salahlaku secara berleluasa, dan mengakibatkan kesukaran untuk melaksanakan undang-undang.

Demikian kaedah umum dalam syariat Islam tiada pengecualiannya, Adapun fuqaha’ berpendapat menerima hujah kejahilan hukum daripada mereka yang hidup di pendalaman tiada percampuran dengan orang Islam, atau mereka yang baru memeluk Islam dan tidak tinggal di penempatan sesama Islam, maka keadaan tersebut tiada terkecuali pada masa sekarang. Pelaksanaan kaedah asal yang melarang penggunaan jahil tentang pengharaman sehingga pengetahuan mudah didapati baginya, Diberi contoh mereka yang susah mendapatkan pengetahuan, maka tidak di golongkan ke dalam mereka yang tahu tentang hukum syarak. Jika seseorang mendakwa jahil sedang beliau hidup disamping orang Islam atau mereka yang berpengetahuan maka pengakuan jahil tersebut adalah tidak dapat diterima.”

Walaupun keadaan tersebut dibincangkan dalam pelaku jenayah tetapi kaedah “Tidak diterima dalam negara Islam alasan kejahilan dengan pengetahuan” boleh digunapakai dalam qiyas keadaan pemohon dalam kes ini adalah tidak bersifat jahil apabila beliau telah memasukkan rayuan terhadap keputusan Hakim Mahkamah Rendah. Beliau juga dalam keadaan tersebut telah berurusan dengan pihak Mahkamah bermula tarikh 29hb Julai 2003, apabila permohonan pengasahkan lafaz cerai telah difailkan di Mahkamah Rendah Syariah Daearah HJHJ.

Rasionalnya sekiranya pemohon tidak tahu undang-undang sudah tentu beliau tidak akan membuat rayuan ke Mahkamah Tinggi Syariah diatas keputusan Tuan Hakim Mahkamah Rendah Syariah. Disini jelas perayu telah memfailkan kes rayuan ke Mahkamah Tinggi yang demikian perayu adalah faham dari sudut undang-undang.

Merujuk kepada kitab Al-Ashbah Wannazair oleh Imam Sayuti dalam menggunapakai kaedah fiqhiyyah “Al-Umur Bi Maqasidiha” atau setiap perbuatan adalah terbit dari maksudnya, berdasarkan daripada Hadis Sahih Rasullullah.

Daripada Saidina Ali bin Abi Talib, Rasul telah bersabda;

“Sesungguhnya setiap perbuatan itu dimulakan dengan niat”

Digunapakai dalam perbuatan pemohon semasa beliau memfailkan permohonan menarik balik kes menggunakan borang MS19, dimana kelakuan membaca, memahami, menulis, dan menurunkan tandatangan dalam borang tersebut seterusnya memfailkan ke dalam mahkamah adalah qarinah jelas, kepada qasad serta niat yang bermaksud menarik diri daripada meneruskan prosiding rayuan beliau.

Perbuatan tersebut juga adalah merupakan ikrar pemohon dengan menggunakan sighah kitabah (penggunaan pengisian borang) terhadap hak beliau untuk meneruskan rayuan kepada mahkamah yang berhak meneruskan prosiding seterusnya.

Alasan pengianayaan dan kezaliman kepada pihak pemohon dalam kes ini boleh diketepikan dengan wujudnya peguam-peguam lain samada berbayar ataupun dibawah biro bantuan guaman, dalam keadaan pemohon yang telah menghadiri sepanjang prosiding mahkamah berlangsung, pihak pemohon boleh bertanya ataupun mendapatkan nasihat undang-undang dari sumber-sumber tersebut walaupun tanpa penarikan diri pihak peguam yang telah beliau lafazkan wakalah.

Antara Kaedah Fiqh yang lain adalah “Alkitabah Ka Alkhitab” yang memberi erti tulisan sama seperti perkataan dan juga kaedah lain “Almar’u Ma’khuz Biiqrarihi” yang memberi erti perbuatan seseorang dikira dengan ikrarnya, rujukan Undang-Undang Keterangan Islam oleh Dr. Mahmud Saedon terbitan DBP mukasurat 39. Bersesuaian dengan kedah in didapati perayu telah menyatakan hasrat menarik balik secara lisan, kemudiannya mengemukakan notis rayuan tindakan dan menyatakan kesemua tindakan tersebut adalah menarik balik rayuan pengesahan nikah yang telah disabitkan oleh Hakim Mahkamah Rendah Syariah HJHJ.

5.3 PERUNTUKAN UNDANG-UNDANG

Berkenaan hujah pemohon berkaitan bidangkuasa mahkamah untuk menghidupkan semula kes, pihak Mahkamah demi keadilan tetap mendengar permohonan ini walaupun pada hakikatnya kes ini mohon dihidupkan setelah dibenarkan mahkamah melalui penarikan balik oleh pihak pemohon. Jika diteliti peruntukan undang-undang dalam seksyen 209 (4) Enakmen Tatacara Mal (Negeri Selangor) 2003 kuasa Ketua Hakim Syarie adalah menghidupkan semula mana-mana kes yang ditolak.

Kes yang ditolak memberi erti penolakan oleh Hakim disebabkan penghakiman, perintah hasil dari keputusan ataupun khilaf penggunaan prosedur, tetapi didalam kes ini pihak pemohon telah menarik balik kes.

Bagi menyokong hujah pemohon, beliau menggunakan Arahan Amalan No.12 Tahun 2005 berkaitan Prosedur Menghidupkan Semula Kes Yang telah Dibuang / Ditolak Sebelum Selesai. Penggunaan Arahan Amalan tersebut turut menyatakan “Kes Yang telah Dibuang / Ditolak” dan tidak digunakan istilah di tarik balik dalam tajuk arahan tersebut, menunjukkan permohonan ini tidak mempunyai asas untuk dipertimbangkan dalam mana-mana peruntukan undang-undang.

Bagi memperjelaskan huraian tindakan menarik balik kes, seksyen 94 Enakmen Tatacara Mal (Negeri Selangor) 2003 telah memperuntukkan;

“Jika dengan persetujuan pihak-pihak seuatu tindakan telah diselesaikan, mahkamah boleh pada bila-bila masa dengan persetujuan pihak-pihak itu merekodkan hakikat penyelesaian itu dengan terma-termanya, dan rekod penyelesaian itu hendaklah menjadi pembelaan dengan cara res judicata dalam tindakan kemudiannya bagi kausa tindakan yang sama, atau bagi kausa tindakan yang pada matannya adalah sama”

‘Res judicata’ (Latin untuk “perkara itu sudah diputuskan”) digunakan dalam sistem perundangan civil dan common law, kes dimana telah diputuskan keputusan muktamad dan tidak lagi boleh dirayu. Terma ini juga dirujuk sebagai doktrin untuk mengelakkan pengulangan kes yang membabitkan isu yang sama dan pihak-pihak yang sama.

Di dalam Kamus Undang-Undang penerbitan Fajar Bakti Sdn. Bhd 1995;

“Prinsip yang menyatakan apabila sesuatu perkara itu sudah dihukum oleh Mahkamah yang mempunyai bidang kuasa yang kompeten ia tidak boleh lagi dibuka semula atau dicabar oleh pihak yang awal atau oleh penggantinya. Ini tidak termasuk rayuan ataupun cabaran keatas bidangkuasa mahkamah. Tujuannya ialah untuk mengakhiri litigasi”

Peruntukan di dalam enakmen yang sama turut menegaskan tentang kesan dan akibat daripada penarikan balik, seksyen 96;

“Jika Plaintif telah menarik balik prosiding di bawah seksyen 95, dia tidak boleh kemudiannya membawa tindakan bagi kausa tindakan yang sama, atau bagi kausa tindakan yang pada matannya adalah sama melainkan jika Mahkamah telah memberikan kebenaran untuk memulakan prosiding yang baru.”

5.4 KETIDAKHADIRAN PEGUAM

Hujah pemohon berkenaan kes di Mahkamah Tinggi disebut tanpa kehadiran Peguam Syarie pihak pemohon juga boleh dipertikaikan sepertimana yang disebut di dalam Afidavit Pemohon dan Penghujahan Pemohon, semasa tarikh sebutan pihak peguam tidak menghadirkan diri iaitu pada 22hb HJHJ 2005, 17hb Oktober 2005, 12 Disember 2005, 6hb Mac 2006, 17hb April 2006 dan 24hb Julai 2006.

Setelah diteliti pada tarikh-tarikh tersebut, hasil penemuan di dalam fail kes permohonan bil 10500-054-3-2004 mendapati seperti berikut;

i. Pada 32hb HJHJ pihak peguam pemohon hadir ke Mahkamah dan membuat sebutan di dalam kamar pada jam 11.00 pagi.

ii. Pada 47hb Oktober 2005 kes ditangguhkan kerana semua pihak tidak hadir,

iii. Pada 52hb Disember kes ditangguhkan kerana cuti umum (Sultan),

iv. Pada 86hb Mac 2006 kes ditangguhkan kerana Hakim terlibat dengan Mesyuarat Bajet,

v. Manakala hanya pada tarikh 107hb April 2006 dan 179 Jun 2006 pihak peguam pemohon tidak hadir.

Jelasnya hanya dua daripada lima tarikh yang diikrarkan dalam Afidavit pemohon yang benar-benar melibatkan ketidakhadiran peguam beliau manakala selainnya adalah diakibatkan oleh masa sebutan yang dilewatkan dan tangguhan, tidak sepertimana yang didakwa pemohon sebagai tidak menghadirkan diri ke Mahkamah.

5.5 PILIHAN MENARIK BALIK

Pemohon menyatakan akibat dari ketidakhadiran peguam tersebut beliau gagal untuk mengemukakan hujah secara lisan dan terpaksa membuat pilihan untuk menarik balik kes, keputusan tersebut juga dibuat akibat tarikh singkat yang diberikan oleh YA Hakim Mahkamah Tinggi. Sebenarnya beliau masih boleh membuat pilihan.

Penangguhan masih boleh diberikan sekiranya dipohon oleh pemohon semasa arahan mengemukakan hujah lisan pada tarikh kehadiran 24hb Julai 2006. ini adalah berdasarkan Seksyen 129. Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah Selangor yang berbunyi.

“Mahkamah boleh dari masa kesemasa menangguhkan atau memindahkan mana-mana perbicaraan dari satu tempat ke satu tempat yang lain dan boleh mengenakan apa-apa syarat apabila berbuat demikian”

Sekalipun jika pemohon diberikan peluang untuk berbincang dengan Respondan dalam pada masa hari yang sama tanpa kehadiran peguam, sudah seharusnya beliau mempunyai dalil atau alasan yang terbit daripada dirinya sendiri sewaktu memulakan tindakan rayuan kes ini difailkan, manakala peguam hanya membantu dan menjadi penghujah bagi pihak pemohon sewaktu kehadirannya semasa prosiding. Adalah mustahil tindakan rayuan yang difailkan hanya dibuat secara ambil lewa atau atas dasar mencuba. Sudah pasti pihak pemohon mampu berhujah secara lisan walaupun ketiadaan peguam pada waktu tersebut, sekalipun tanpa prosiding yang sepatutnya diikuti sepertimana dilakukan oleh peguam.

Dalam keadaan ini sekiranya beliau memilih untuk mengemukakan hujah lisan, sudah pasti hujah tersebut akan diambil kira dan diberi penilaian atas budibicara YA Hakim Mahkamah Tinggi. Manakala di pihak YA Hakim Mahkamah Tinggi adalah menjadi tanggungjawab untuk mendengar hujah tersebut. Etika tersebut diambil daripada riwayat Saidina Ali, Rasul telah bersabda

“Wahai Ali, jika ada dua orang yang sedang bersengketa itu duduk di hadapanmu, maka janganlah tergesa-gesa engkau memutuskan antara mereka berdua itu, hingga lebih dahulu engkau mendengarkan keterangan orang kedua, sebagaimana dengar mendengarkan daripada orang pertama, Sebab apabila engkau berbuat begitu, maka keputusan itu menjadi jelas bagimu”.

(Sunan Abu Dawud, Kitab Al-Aqdiyyah)

Dalam keadaan ini YA Hakim Mahkamah Tinggi telah memberi peluang untuk mendengar dan memberi masa kepada pemohon untuk berbincang. Malah, apabila keputusan untuk menarik balik kes ini dibuat pemohon, YA Hakim Mahkamah Tinggi juga telah meminta kepastian Responden berkenaan tindakan Pemohon dan Responden telah mempersetujuinya serta tanpa bantahan dan tidak akan menuntut sebarang kos daripada Pemohon. Persetujuan oleh kedua-dua belah pihak membawa kepada qarinah perasaan dan maksud redha dengan pemberhentian prosiding serta berpuas hati dengan keputusan Hakim Mahkamah Rendah.

Jelaslah disini YA Hakim Mahkamah Tinggi telah menjalankan amanahnya dengan memberi peluang kepada pemohon serta respondan serta memberikan masa untuk berfikir tanpa sebarang paksaan dan menghukum dengan adil atas pilihan dan redha pihak pemohon dan responden sepertimana firman Allah S.W.T dalam surah al Nisa’ ayat 58 yang bermaksud;

“Sesungguhnya Allah menyuruh kamu supaya menyerahkan segala jenis amanah kepada ahlinya (yang berhak menerimanya) dan apabila kamu menjalankan hukum di antara manusia, (Allah menyuruh) kamu menghukum dengan adil. Sesungguhnya Allah dengan (suruhannya) itu memberi pengajaran yang sebaik-baiknya kepada kamu. Sesungguhnya Allah sentiasa mendengar lagi sentiasa melihat”

Setelah meneliti fail kes permohonan bil 10500-054-3-2004 didapati tidak terdapat catatan YA Hakim yang memberi kata dua kepada perayu sama ada meneruskan hujah atau menarik balik kes rayuannya setelah YA Hakim memberi masa untuk memikirkan kesan atau risiko atas penarikan balik kesnya.

Jika pemohon berhujah dengan tempoh yang singkat diberi oleh Yang Arif Hakim sekalipun, penarikan balik ini boleh juga diandaikan terbit dari semata-mata ketidakpuasan hati terhadap peguam dengan qarinah ketidakhadiran peguam akibat kesempitan pemohon untuk membayar yuran guaman, bukan kerana masa yang singkat diberikan oleh Hakim Mahkamah Tinggi.

5.6 NOTIS PENARIKAN BALIK

Selain dari hujah lain pemohon yang memberi alasan tidak mengetahui kesan dan akibat mengisi borang MS 19 Notis Penarikan Balik disebabkan kejahilan. Beliau juga berhujah bertindak demikian atas usaha untuk menukar peguam beliau yang didakwa tidak hadir disepanjang prosiding berlangsung.

Alasan tersebut boleh ditolak kerana pada masa yang sama selain dari borang MS 19 pemohon turut memfailkan borang MS 7 Notis Pelepasan Peguam Syarie, memberi maksud beliau telah maklum bahawa penukaran peguam syarie boleh dilakukan dengan hanya borang MS 7. Tidak perlu kepada borang MS 19.

Berkenaan tindakan mengisi borang dan dakwaan tidak arif tentang kesan dan akibat daripada notis MS 19 dan MS 7 pihak Mahkamah telah jelas bahawa konsep kesan dan akibat telah dipelajari oleh Pemohon sejak beliau mengisi Borang 2 Saman dan Penyata Tuntutan di awal prosiding pengesahan lafaz cerai pada 29hb Julai 2003.

6. KEPUTUSAN

1) Permohonan pemohon untuk menghidupkan semula kes permohonan bil 2004 Dalam Mahkamah Tinggi Syariah adalah ditolak

2) Jika perayu tidak puas hari boleh mengemukakan rayuan kes ini ke Mahkamah Rayuan Syarie.

3) Kos guaman dtanggung oleh pihak Plaintif

AP 7 2007

AP

1. ISU

Seksyen 75(4) 75 Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984– Kuasa Mahkamah Mengubah Perintah, seksyen 134(2) Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984- Kuasa Bagi Membuat Kaedah-Kaedah, seksyen 229 Enakmen Kanun Prosedur Mal Syariah tahun 1991 – Penggantungan perlaksanaan menunggu rayuan, seksyen 86 (3) Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984 – Kuasa Mahkamah membuat perintah mengenai penjagaan, seksyen 104 Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984 – Mahkamah hendaklah mengambil perhatian tentang nasihat pegawai-pegawai kebajikan, dsb. Seksyen 83(a) Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984 - Bagaimana hak penjagaan hilang, seksyen 44 (1)(b)(ii) Enakmen Pentadbiran Perundangan Islam Selangor 1989 _ Rayuan ke Mahkamah Tinggi Syariah.

2. FAKTA KES

Kes bermula dengan perintah ex-parte 007 yang diperintahkan oleh Hakim Mahkamah Tinggi, YA Tn. Hj. IMY bertarikh pada Ogos 2001 berbunyi:

“1a) Mahkamah dengan ini perintahkan penggantungan sementara perlaksanaan perintah waran tangkap dan perintah yang berbunyi bahawa “Pemohon diperintahkan menyerahkan anak yang bernama Putri sebelum pukul 5.00 petang dan pemohon hendaklah ditahan di Mahkamah sehinggga anak tersebut diserahkan” yang telah dikeluarkan oleh Mahkamah Rendah Syariah Daerah XX pada XXX dan menggantung kesemua prosiding yang berhubungan dengan kes mal bil XXXX Tahun 1999 hingga keputusan muktamad Rayuan terhadap keputusan tersebut diputuskan oleh Mahkamah Tinggi Syariah Negeri Selangor Darul Ehsan dibawah seksyen 229 Kanun Prosedur Mal Syariah Negeri Selangor No.7 Tahun 1991.

1b) Mahkamah dengan ini mengekalkan perintah kes mal bil 175 Tahun 1992 sehingga dibatalkan oleh mahkamah yang berbidangkuasa berbuat demikian.”

Perintah tersebut telah melibatkan kedua-dua belah pihak dalam tindakan prosiding kes-kes seperti berikut: hudtyakfladvalsvasdvma;dfasdf

Manakala Permohonan Pemohon dalam kes ini adalah seperti berikut:

1. Bahawa Mahkamah Yang Mulia ini memerintahkan Perintah Ex-parte bertarikh pada VVVVV diketepikan dan/ atau dibatalkan.
2. Mahkamah Yang Mulia ini memerintahkan bahawa Perintah Ex-Parte bertarikh pada YYYYY digantung pelaksanaannya sehingga Notis Permohonan ini diputuskan oleh Mahkamah Yang Mulia Ini.
3. Bahawa Kos guaman ditanggung oleh Pihak Responden.
4. Bahawa kegagalan mematuhi Perintah ini boleh diambil tindakan menghina mahkamah yang difikirkan sesuai oleh Mahkamah Yang Mulia ini.

Hak jagaan anak yang bernama Putri lahir pada XXX mulanya diserahkan kepada pihak Responden melalui Mahkamah Tinggi Syariah Selangor kes XXX tahun 1992 manakala Pemohon diberikan hak melawat dua kali sebulan. Pada XX Ogos1999, Pemohon menuntut hak jagaan anak diatas fail XX-XX-XX dengan alasan pihak Responden telah berkahwin dengan seorang lelaki yang tidak mempunyai hubungan dengan anak tersebut. (keputusan kes tersebut memerintahkan Responden menyerahkan anak tersebut kepada Pemohon selewat-lewatnya jam 5.00 petang dan Responden ditahan di mahkamah sehingga anak tersebut diserahkan) oleh kerana Responden gagal melaksanakan perintah Mahkamah maka waran tangkap telah dikeluarkan keatasnya. Pada 23/8/1999 melalui kes XX-XX-XX Mahkamah Tinggi memerintahkan kes ini dibicarakan di Mahkamah Rendah Syariah XX.

Responden telah memfailkan kes XX-XX-XX permohonan semakan ke Mahkamah Tinggi, namun permohonannya ditolak oleh Mahkamah Tinggi dan perintah dikeluarkan supaya XX tetap di dengar di Mahkamah Rendah Syariah XX.

Responden pernah memfailkan komital ke atas Pemohon dalam kes XX-XX-XX, namun ianya telah dibatal dan dibuang. Pada XXXCX Responden memfailkan kes ((*&((^(^)i Mahkamah Tinggi Syariah untuk semakan, Mahkamah Tinggi telah menolak permohonan tersebut dan memerintahkan Mahkamah Rendah Syariah XX menyegerakan perbicaraan kes tersebut.

Pada XXXX satu perintah Ex-Parte nombor kes BBBBVNVNVN dikeluarkan oleh Mahkamah Rendah Syariah XX yang menyerahkan hak jagaan anak sementara kepada Pemohon dan Responden diperintah menyerahkan anak kepada Pemohon. Responden kemudiannya mendapat perintah interparte bernombor pendaftaran VVVVVVV pada XCXCXC yang memberikan Responden dan ibunya mendapat hak lawatan setiap Sabtu hingga Ahad hingga hak jagaan kekal diputuskan dan Pemohon dikehendaki menghantar anak tersebut ke sekolah.

Pada HGHGHGHG Pemohon memfailkan komital keatas Responden dalam fail bernombor HGHGHGH dan Responden memfailkan notis rayuan ke Mahkamah Tinggi Syariah dalam kes bernombor VCVCVCVC diatas keputusan kes JHJHJHJHJH. Pada JHJHJHJHJ Responden telah mendapatkan perintah exparte dari Mahkamah Tinggi bernombor KHKHKHKHK untuk Penggantungan waran tangkap sehingga keputusan rayuan diputuskan oleh Mahkamah Tinggi Syariah dan pada KKUYYUUYUY dalam kes bernombor KHKHKHKHK sekali lagi perintah exparte diperolehi oleh Responden dengan perintah penggantungan sementara waran tangkap dan perintah ditahan sehingga serah anak,menggantung semua prosiding berhubungan GTIYIYIYIYIY dan mengekalkan perintah kes KHKHKHK yaitu anak diserahkan kepada Pemohon.

Responden pada waktu yang sama memfailkan kes HIYIYIYIYIY pada tarikh KKHKHKHK permohonan untuk membatalkan kes di Mahkamah Rendah Syariah XX dan dipindah tempat lain. Pada HKJKJHKH Responden telah mendapat perintah secara exparte kes nombor LKJLJLJLJ supaya penggantungan sementara pelaksanaan perintah waran tangkap Mahkamah Rendah Syariah XX hingga rayuan (waran tangkap) diputuskan oleh Mahkamah Tinggi Syariah. Pada BHBHB Responden telah mendapat perintah secara exparte kes YIUIYIYIUYUIY berasaskan rayuan kes HGJGJGJHGJG.

3. DIPUTUSKAN

Setelah Mahkamah mendengar permohonan Pemohon melalui peguam syarienya yang disokong oleh Afidavit Sokongan bertarikh HHHHHH dan eksibit-eksibit yang dilampirkan, Afidavit Jawapan oleh Responden bertarikh NNNNNN dan eksibit-eksibit yang dilampirkan SERTA Afidavit Jawapan Balas Kepada Afidavit Jawapan Pihak Responden bertarikh GGGGGG dan eksibit-eksibit yang dilampirkan, Maka Mahkamah memerintahkan seperti berikut;-

1) Permohonan Pemohon untuk membatalkan perintah exparte bertarikh pada HHHHH ditolak.

2) Perintah ex-parte bertarikh HHHHH dilaksanakan dengan mengekalkan perintah kes mal bil KKKKK sehingga dibatalkan oleh Mahkamah yang berbidangkuasa.

3) Kos guaman ditanggung oleh pihak-pihak.

4. SUMBER AUTORITI

1. Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984
2. Enakmen Kanun Prosedur Mal Syariah tahun 1991
3. Enakmen Pentadbiran Perundangan Islam Selangor 1989
4. Jurnal Hukum

5. ALASAN PENGHAKIMAN

5.1 BIDANGKUASA MAHKAMAH

Permohonan adalah untuk membatalkan perintah exparte dalam Mahkamah Tinggi Syariah Selangor Kes Mal bil JJJJJJJ mengenai penggantungan perintah sementara kes KLKKLLKLKL dan keputusan perintah kes mal bil KJKJKJKJK melalui permohonan dan affidavit yang difailkan dalam kes Mal Bil KJKJKJKJK.

Mahkamah berbidangkuasa mendengar permohonan untuk mengubah perintah mengenai penjagaan anak sebagaimana yang diperuntukkan dalam undang-undang mengikut seksyen 75 Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor :1984

75. Mahkamah boleh, atas permohonan seseorang yang ada mempunyai kepentingan, pada bila-bila masa dan dari masa ke semasa mengubah, atau pada bila-bila masa membatalkan, sesuatu perintah mengenai penjagaan atau nafkah seseorang anak, jika Mahkamah berpuashati bahawa perintah itu telah diasaskan atas sesuatu salah pernyataan atau kesilapan fakta atau jika sesuatu perubahan matan telah berlaku tentang hal keadaan.

Dan mengikut seksyen 134(2) Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984:

134(2) “Mengenai perkara amalan dan acara dalam perbicaraan hal ehwal suami-isteri yang tidak diperuntukkan dengan nyata dalam Enakmen ini atau dalam apa-apa kaedah yang dibuat di bawah Enakmen ini atau dalam Enakmen pentadbiran, Mahkamah boleh memakai apa-apa amalan dan acara yang difikirkannya wajar bagi mengelakkan ketidakadilan dan bagi menyelesaikan perkara-perkara yang dipersoalkan antara pihak-pihak.”

Manakala dalam bidang kuasa penggantungan perlaksanaan menunggu rayuan seksyen 229 Enakmen Kanun Prosedur Mal Syariah tahun 1991 menyebut:

229. Apabila suatu notis rayuan difailkan ia tidaklah berkuatkuasa sebagai penggantungan perlaksanaan tetapi Mahkamah boleh atas permohonan dan dengan sebab yang mencukupi diberi, menggantung perlaksanaan atas syarat-syarat yang ia fikir patut.

Dengan peruntukan ini ternyatalah Mahkamah pada hari ini berbidangkuasa untuk mendengar dan memutuskan permohonan ini untuk mengelakkan ketidakadilan atau penyalahgunaan proses Mahkamah .

Setelah Mahkamah meneliti Afidavit Sokongan Pemohon, Afidavit Jawapan oleh Responden dan Afidavit Jawapan Balas Kepada Afidavit Jawapan Pihak Responden oleh Pemohon adalah benar tindakan Hakim Mahkamah Tinggi bertindak menggantungkan perintah sementara kes 1361-29-4-1999 dan mengekalkan hak jagaan anak sementara sepertimana hak jagaan kekal yang diputuskan sebelumnya kepada Responden dalam kes mal bil 175 tahun 1992.

1. HAK JAGAAN ANAK SEMENTARA

Dalam memutuskan hak jagaan anak sementara, hak substantif dalam mengenalpasti penjaga yang tepat dan berkelayakan mesti diambilkira walaupun ianya hanya bersifat interim , dengan merujuk kepada seksyen 86 (3) Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984

86(3) Adalah menjadi suatu anggapan yang boleh dipatahkan bahawa adalah untuk kebaikan seseorang kanak-kanak dalam masa ia kecil supaya berada bersama ibunya, tetapi pad amasa memutuskan sama ada anggapan itu dipakai bagi fakta-fakta sesuatu kes tertentu, Mahkamah hendaklah memberi perhatian kepada tidak baiknya mengacau kehidupan seseorang kanak-kanak dengan bertukar-tukarnya jagaan.

Dalam membuktikan wujudnya “mengacau kehidupan seseorang kanak-kanak dengan bertukar-tukarnya jagaan” keterangan melalui dokumen eksibit yang bertanda “RR-8” dalam kes permohonan nombor: KJKJKJKJK membuktikan wujudnya ketidakstabilan emosi kepada anak tersebut.

Dalam laporan oleh Dr CXCXCXC, Child and Adolescent Psychiatrist, Hospital Universiti Kebangsaan Malaysia bertarikh KJKJKJKJK menyatakan bahawa anak tersebut disifatkan terlalu pendiam dan menyendiri daripada keluarga. Pada peringkat awal anak tersebut telah terpisah daripada bapanya dan setelah ditemukan semula anak tersebut dilaporkan mengalami mimpi ngeri setiap kali lawatan (nightmare after each visits) semasa beliau berumur 3 tahun, dalam salah satu lawatan anak tersebut menjadi pendiam, menyendiri dan kelihatan tidak gembira, beliau mengadu bapanya mendakwa bapa tirinya adalah seorang yang tidak baik dan akan merogolnya apabila beliau besar. Beliau juga bimbang tidak akan bertemu ibunya kembali apabila melawat ke rumah bapanya.

Anak tersebut dari segi terkesan saikologinya dengan keadaan yang tidak menentu disekelilingnya (Hana was psychologically affected by the uncertain circumstances around her).

Begitu juga dengan laporan oleh Professor Dr. HJHJHJH Pakar Perunding Kanan Psikiatri Kanak-Kanak dan Remaja, Jabatan Psikiatri, Fakulti Perubatan, Hospital JHJHJHJHJ bertarikh KJKJKJKJK.

Laporan perubatan ini telah dijadikan eksibit RHTA-6 fail Kes Mal Bil KJKJKJKJK yang diikrarkan dalam Affidavit Jawapan dipetik:

“Sekarang pesakit (anak tersebut) rasa terkongkong dan tidak dapat bergerak bebas, walaupun segala kehendak beliau secara material dipenuhi oleh bapanya”. “Beliau kerap merasa sedih dan ada terfikir perkara yang tidak baik akan terjadi kepada dirinya”. “Pesakit juga ada berfikir untuk membunuh diri tetapi tidak akan melakukannya”. “Pesakit juga menghadapi masalah utuk tidur dan kerap tidak mempunyai selera makan”. “Pesakit tahu akan apa yang dia mahu dan saya dapati pesakit mahu menjaga hati bapa dan ibunya, sehingga sanggup mengorbankan dirinya sendiri”.

“Beliau takut tidak akan dapat berjumpa dengan ibunya buat selama-lamanya sekiranya tidak mematuhi arahan bapa, oleh itu beliau tidak melawan bapanya”. Saya tidak pasti pesakit boleh bertahan lama mengawal perasaan sedihnya. Pada pandangan saya, pesakit tidak sepatutnya dipisahkan terus daripada penjagaan ibu kandungnya demi kesihatan mental beliau yang kini berada dalam keadaan yang boleh menyebabkan beliau mendapat penyakit kemurungan”.

Berasarkan qarinah oleh dua doktor bertauliah, jelas difahami oleh pihak mahkamah bahawa wujudnya unsur “mengacau kehidupan seseorang kanak-kanak dengan bertukar-tukarnya jagaan” seperti yang dimaksudkan oleh seksyen berkaitan.

Keterangan berbentuk qarinah yang diikrarkan oleh pihak responden adalah bertepatan dengan peruntukan seksyen 104 Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984 yang berbunyi:

104. “Apabila menimbangkan apa-apa soal berhubungan dengan penjagaan atau nafkah seseorang kanak-kanak, Mahkamah hendaklah, bila-bila juga yang praktik, menerima nasihat seseorang, sama ada pegawai awam atau tidak yang terlatih atau berpengalaman dalam kebajikan kanak-kanak tetapi Mahkamah tidak terikat menurut nasihat itu.”

2. HAK JAGAAN IBU YANG TELAH BERKAHWIN

Berhubung dengan hujah asal yang digunakan untuk mendapat hak jagaan anak sementara kepada pihak Pemohon adalah disebabkan oleh Responden yang berkahwin dengan lelaki yang tiada hubungan dengan anak tersebut, Mahkamah ini berpendapat bahawa sungguhpun Seksyen 83(a) Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor 1984 memperuntukkan:

83. Hak seseorang perempuan terhadap hadanah adalah hilang-

(a) jika perempuan itu berkahwin dengan seorang lelaki yang tidak mempunyai pertalian dengan kanak-kanak itu dalam mana orang lelaki itu dilarang berkahwin dengan kanak-kanak itu, tetapi adalah kembali semula apabila perkahwinan itu dibubarkan.

Namun hak yang dijaga adalah lebih kuat dari hak yang dijaga. Bagi memahami kaedah ini Mahkamah merujuk kepada kes Harun lwn. Che Gayah (1978) 1JH(1)66 dimana Jemaah Pengadilan telah mengukuhkan keputusan Yang Ariff Kadi bahawa tuntutan bapa keatas hak jagaan anak setelah ibunya berkahwin tidak sabit dan anak hendaklah diteruskan di bawah jagaan ibunya mengikut fatwa:

“Sesungguhnya setiap penjaga dan anak jagaan masing-masing mempunyai hak jagaan akan tetapi hak yang diberi kepada anak jagaan itu adalah lebih kuat daripada hak yang diberi kepada penjaga (Sayid Sabiq Fiqhus-Sunnah Jld8)

Begitu juga dengan kes Mohammad lwn. Azizah (1979)1J.H(1)ms79 dimana pihak ibu tetap diberikan hak jagaan oleh Yang Arif Kadi Besar walaupun beliau telah berkahwin , kerana dalam ulasannya Yang Arif menyatakan:

“Tujuan hadhanah ialah untuk muslihat dan kebaikan budak yang dipelihara dan dijaga sebagai hak asasi budak itu. Hak inilah yang mesti difaham diutamakan daripada hak yang memelihara sebagaimana yang difaham daripada dasar fatwa (Ibn Salah) yang tersebut di dalam Tuhfah serta diakui muktamadnya oleh Ali Shabramulsi dan bagaimana yang disalin oleh Sayid Sabiq dalam Fiqh Sunnah Juz.8 “Bahawasanya seorang pemelihara kanak-kanak dan kanak-kanak yang dipelihara, akan tetapi hak kanak-kanak yang dipelihara itu lebih kuat daripada hak pemeliharaannya” dan yang diterangkan oleh Ibn Qudamah dengan katanya:

Dan hak bagi pemeliharaan itu tetap bagi pihak seorang kanak-kanak”

3. KEPUTUSAN EXPARTE / RAYUAN

Dakwaan pemohon bahawa rayuan yang dipohon secara ex-parte adalah tidak berperaturan dan menyalahi prosedur telah dijawab oleh Responden dengan menggunakan seksyen 229 Enakmen Kanun Prosedur Mal Syariah tahun 1991, apabila permohonan lisan untuk penggantungan perintah oleh Responden ditolak oleh Hakim Mahkamah Rendah maka pihak Responden berhak untuk merayu di Mahkamah Tinggi.

Pihak Mahkamah berpendapat Mahkamah Tinggi Syariah berhak mendengar dan memutuskan sebarang rayuan keputusan Hakim Mahkamah Rendah Syariah mengikut peruntukan seksyen 44 (1)(b)(ii) Enakmen Pentadbiran Perundangan Islam Selangor 1989 yang berbunyi:

44.(1) Suatu rayuan boleh dibuat kepada Mahkamah Tinggi Syariah terhadap keputusan Mahkamah Rendah Syariah:

(b) dalam bidangkuasa Mal-

(ii) dalam semua kes yang melibatkan mana-mana keputusan mengenai status peribadi, oleh mana-mana orang yang terkilan oleh keputusan itu:

Manakala kuasa Hakim Mahkamah Tinggi pula berhak untuk membuat keputusan sepertimana dalam peruntukan seksyen 44(2)(b) Enakmen yang sama:

44(2) Dalam mana-mana rayuan Mahkamah Tinggi Syariah boleh:

(b) dalam perkara Mal, mengesahkan, membatalkan atau mengubah keputusan Mahkamah yang membicarakan kes itu, menjalankan mana-mana kuasa tersebut sebagaimana Mahhkamah yang membicarakan boleh melaksanakannya, membuat perintah sebagaimana Mahkamah yang membicarakan sepatutnya membuatnya, atau memerintahkan perbicaraan semula.

Dalam kes ini permohonan lisan responden telah ditolak semasa prosiding berjalan dan disaksikan oleh Pemohon dan peguamnya, manakala hak responden didalam seksyen 44 Enakmen tersebutu telah digunakan sepenuhnya oleh beliau dengan cara sepatutnya.

Pemohon juga telah mendakwa bahawa proses mengeluarkan perintah penggantungan sementara dari Mahkamah Tinggi Syariah dilakukan adalah tidak boleh dilakukan secara exparte, namun pihak pemohon tidak berjaya membawa mana-mana bukti prosedurer yang menghalang permohonan tersebut tidak boleh didengar secara exparte.

6. KEPUTUSAN

1) Permohonan Pemohon untuk membatalkan perintah exparte bertarikh pada 3hb HJHJHJHJ ditolak.

2) Perintah ex-parte bertarikh 3hb Ogos dilaksanakan dengan mengekalkan perintah kes mal bil HJHJHJHJH sehingga dibatalkan oleh Mahkamah yang berbidangkuasa.

3) Kos guaman ditanggung oleh pihak-pihak.

Compiled

Abu Razeen