TAKLIMAT PERUNDANGAN DAN PENTADBIRAN AGAMA ISLAM NEGERI JOHOR

Taklimat pada 19 Februari 2023

Dewan Mesyuarat Blok C Bangunan Dato' Jaafar Muhammad

aturcara

salutasi

edaran

1. Berbesar hati dan mengucapkan ribuan terima kasih kepada penganjur kerana sudi menjemput pihak kami untuk berkongsi maklumat dengan Yang Amat Berhormat Dato’, Yang Berhormat Tan Sri, Dato’ Dato’, Tuan Tuan dan Puan Puan sekelian.

 2. Menyentuh tajuk “Perundangan dan Pentadbiran Agama Islam Negeri Johor”, wajar diketahui bahawa ketua agama bagi sesebuah negeri telah dinyatakan dalam Perlembagaan Persekutuan. Artikel 3(2) kedudukan Raja sebagai Ketua agama Islam di Negerinya mengikut cara dan setakat yang diakui dan ditetapkan oleh Perlembagaan Negeri itu.

3. Perlembagaan atau undang-undang negeri Johor dikenali sebagai Undang-Undang Tubuh Kerajaan 1895. Digubal dan berkuatkuasa pada zaman Sultan Abu Bakar pada tahun 1895, ia merupakan undang undang tubuh yang terawal dan menjadi modul untuk negeri negeri lain.

4. Bahagian ke dua undang-undang, berkenaan pentadbiran kerajaan, fasal 7(2)(d), menyebut fungsi raja untuk melaksanakan kuasa Baginda. Ceraian (d) menyatakan, Apa apa jua kewajipan sebagai ketua agama Islam atau berkenaan adat istiadat orang Melayu. Peruntukan ini menjelaskan kuasa Sultan Johor sebagai Ketua Agama seperti dinyatakan kemudiannya di dalam Perlembagaan Persekutuan. (1957)

MAJLIS AGAMA DAN ENAKMEN PENTADBIRAN

5. Bagi menjelaskan lagi kuasa Baginda, Enakmen Pentadbiran Agama Islam telah digubal dan diperkenan untuk mentafsirkan kuasa tersebut melalui undang-undang. Yang terkini adalah Enakmen Pentadbiran Agama Islam (Negeri Johor) 2003 pindaan 2014. Saya akan sebut sebagai Enakmen Pentadbiran selepas ini.

6. Subseksyen 4(1) Enakmen Pentadbiran menyatakan penubuhan Majlis Agama Islam Negeri Johor dengan tujuan untuk membantu dan menasihati Duli Yang Maha Mulia Sultan dalam perkara-perkara yang berhubungan dengan agama Islam.

7. Majlis Agama Islam digerakkan melalui Ahli Majlis yang diperkenankan oleh Duli Yang Maha Mulia Sultan. Kini Majlis dipengerusikan oleh Duli Yang Amat Mulia Tunku Ismail Idris bin Sultan Ibrahim. Segala fungsi Majlis dinyatakan dalam Enakmen Pentadbiran.  

8. Antara fungsi Majlis adalah sebagai pemegang amanah tunggal bagi semua masjid dalam Negeri Johor. Semua perkara berkaitan masjid termasuk tanah dan apa-apa berkaitan dengan masjid adalah dalam tanggungjawab Majlis, termasuklah memakmurkan Masjid.

PENGURUSAN MASJID

9. Sehubungan dengan itu, Peraturan-Peraturan Jawatankuasa Pengurusan Kariah Masjid dan Surau (Negeri Johor) 2019 mula berkuatkuasa pada 16 Januari 2020. Tujuan Peraturan ini adalah untuk menjaga kesejahteraan Masjid dan Surau bermula dari pelantikan jawatankuasa.

10. Secara ringkas Peraturan ini menyatakan hierarki pelantikan ajk kariyah bermula dari pengemukaan cadangan, kepada jawatankuasa peringkat mukim, kepada peringkat Daerah, pada peringkat ini Pegawai Daerah adalah Pengerusi jawatankuasa yang akan menapis, menyaring dan menilai calon untuk disyorkan kelulusan di peringkat negeri.

11. Ahli untuk jawatankuasa setiap peringkat ada dinyatakan satu persatu di dalam peraturan, pengesyoran ditapis berdasarkan kredibiti, Peraturan ini digubal untuk memastikan pengurusan Masjid dan Surau dapat ditadbir dengan baik dan teratur. Jemaah dapat beribadat dengan baik dan tidak berpecah belah. Sehubungan itu Yang Berhormat sekelian diharap ambil maklum. 

LARANGAN BERPOLITIK DALAM MASJID

12. Menyentuh titah Tunku berkenaan larangan berpolitik di dalam Masjid, sepatutnya menjadi peringatan buat kita semua. Asas kepada larangan tersebut adalah untuk membina perpaduan di kalangan umat Islam yang telah terbentuk dari Masjid dan bukan berpecah belah.

13. Saya merujuk kepada satu lagi Peraturan yang mengawal keharmonian dan kesepaduan umat Islam. Ia adalah Kaedah Mengajar dan Memberi Syarahan Agama 1991, terkini Majlis sedang dalam proses untuk menggantikan Kaedah dengan Peraturan yang diberi nama Peraturan-Peraturan Tauliah Mengajar dan Syarahan Agama 2023 yang lebih efisien berdasarkan perkembangan terkini umat Islam.

14. Tujuan kerajaan bukanlah untuk mengekang atau menghalang penceramah, tetapi lebih kepada berhati-hati dengan ajaran sesat dan doktrin luar dari tersebar melalui jalan Masjid dan Surau. Kita juga melihat kepada kes-kes yang berjalan samada di Mahkamah Syariah atau Mahkamah Sivil, contohnya kes Rasul Dahri, Syiah, Hizbut Tahrir dan sebagainya.

TITAH KEPADA UNDANG-UNDANG

15. Alhamdulillah, menjunjung Titah Tunku yang prihatin dengan kesepaduan umat Islam, maka teguran berpolitik dalam Masjid oleh Baginda sewajarnya kita ambil pengajaran dan lebih berhati-hati, terutamanya mereka yang mewakili parti politik masing-masing. Persoalan seterusnya bagaimana Titah Tunku menjadi undang-undang?

16. Titah Duli Yang Maha Mulia Sultan dan Duli Yang Amat Mulia Tunku Mahkota adalah merupakan dasar atau polisi bagi kerajaan negeri. Bagi melaksanakan dasar tersebut Majlis atau agensi kerajaan yang lain menterjemahkannya kepada undang-undang. Titah menjadi undang-undang boleh dilaksanakan dalam tiga bentuk mekanisma.

17. Bentuk Pertama, dijadikan sebagai undang-undang, bagi negeri Johor ia dikenali sebagai Enakmen, dari Titah digubal kepada rang undang-undang atau disebut sebagai bills, gubalan awal rang dibuat oleh agensi, disemak oleh Pejabat Penasihat Undang-Undang Negeri dibawa ke Jawatankuasa Peraturan dan Undang-Undang sebelum ke Mesyuarat Majlis dan dibentang dan dibahaskan dalam Dewan Undangan Negeri pada peringkat terakhir diwartakan atas perkenaan Tuanku.

18. Bentuk Kedua, Titah dijadikan undang-undang Peraturan atau Kaedah, undang-undang ini dibuat dibawah peruntukan Enakmen juga dikenali dengan undang-undang subsidiary, proses lebih kurang sama enakmen, tetapi selesai setakat persetujuan Majlis Mesyuarat Negeri dan diwartakan. Tidak perlu dibawa ke Dewan.

19. Bentuk Ketiga sebagai fatwa, Titah yang khusus terhadap umat Islam boleh dikuatkuasakan melalui pewartaan fatwa. Bagaimana proses pengeluaran fatwa boleh dilihat dalam bahagian III Enakmen Pentadbiran, ringkasnya fatwa terbahagi kepada dua, ada fatwa yang tidak diwartakan dan ada juga diwartakan,

20. Fatwa yang diwartakan mempunyai kesan undang-undang yang mana jika dilanggar boleh didakwa bawah seksyen 12 Enakmen Kesalahan Jenayah Syariah (Negeri Johor) 1997 jika sabit kesalahan boleh didenda tidak melebihi tiga ribu ringgit atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi dua tahun atau kedua-duanya.

21. Dari ketiga-tiga bentuk mekanisma inilah Titah menjadi undang-undang dan dikuatkuasakan, jadi ia perlu melalui salah satu proses yang disebutkan sebentar tadi. Jestru saya mohon Ahli Yang Berhormat sekelian, mengambil cakna perkembangan undang-undang dalam Negeri Johor yang mana ia adalah prinsip Rukun Negara keempat iaitu Kedaulatan Undang-Undang.

Sampai disini sahaja, saya ucapkan terima kasih atas perhatian yang diberikan. 

Abu Razeen

Alhamdulillah lepas dedo